Considerada como a fundadora da literatura galega moderna, 17 de Maio, Dia das Letras Galegas é feriado por causa de ser a data de edição da sua primeira obra em língua galega, Cantares Galegos.
Biografia
Nascimento
En veinte y cuatro de febrero de mil ochocientos treinta y seis, María Francisca Martínez, vecina de San Juan del Campo, fue madrina de una niña que bauticé solemnemente y puse los santos óleos, llamándole María Rosalía Rita, hija de padres incógnitos, cuya niña llevó la madrina, y va sin número por no haber pasado a la Inclusa; y/ para/ que así conste, lo firmo. José Vicente Varela y Montero
Infância
Formação
Obras
Em 1863 foi publicado em Vigo o seu primeiro grande livro, "Cantares Gallegos", pelo seu marido, Manuel Murguía, que geriu, sem a licença da sua esposa, a saída do prelo de um poemário que fixa o começo de uma nova era para a poesia galega e que foi a base do Ressurgimento da literatura galega. Cantares gallegos constitui o primeiro livro escrito em galego numa época na qual a língua galega estava extinta como língua escrita. Muitos poemas do seu livro são glosas de cantigas populares; nelas Rosalía denuncia a miséria, a pobreza e a emigração massiva a que estavam obrigados os galegos, sem deixar de verter seus sentimentos e vivências pessoais.
A 17 de Maio daquele mesmo ano, Rosalía assinou a dedicatória da obra para Fernán Caballero (Cecilia Böhl de Faber y Larrea), sendo adotada essa data por ocasião do seu centenário, como Dia das Letras Galegas (1963).
Em 1880 a escritora publicou uma escolha de poemas a que chamaria Follas Novas. Num começo o poemário concebeu-se como uma continuação de Cantares gallegos: 40% dos poemas de Follas novas têm afinidade com o texto publicado em 1863, enquanto o restante das composições apresentam um diferente espírito poético motivado pelo afastamento da terra, as desgraças familiares e as doenças físicas e morais. É uma poética que afunda nos sentimentos, na saudade e que tem frequentemente, por horizonte, a fronteira do próprio ser.
Em castelhano publicaria La flor (1857), A mi madre (1863) e En las orillas del Sar (1884) e o romance El caballero de las botas azules (1867) todas elas enquadradas no movimento romântico.
Encontra-se colaboração da sua autoria, publicada a título póstumo, na revista A Leitura5 (1894-1896).
Últimos anos e morte
Derradeiros momentos de Rosalía por Augusto González Besada2 (traduzido para o português):
Recebeu com fervor os Santos Sacramentos, recitando em voz baixa suas prediletas orações. Pediu aos seus filhos que queimassem os trabalhos literários que, reunidos e ordenados por ela mesma, deixara sem publicar, dispôs ser enterrada no cemitério de Adina e, pedindo um ramo de amores-perfeitos — a flor da sua predileção —, apenas foi achegada aos lábios sofreu um afogo que foi o começo da sua agonia. Delirante, e nublada a vista, disse à sua filha Alejandra: 'Abre essa janela, que quero ver o mar', e fechando seus olhos para sempre, expirou.
Curiosidade
Adeus, rios; Adeus, fontes
Origem:
|
Poema: Rosalía de Castro - Cantares Gallegos, 1863
Vídeo: Amancio Prada Faixa Áudio 1: Clave de Fado Faixa Áudio 2: La Palestra |
Adiós, ríos; adios, fontes;
adios, regatos pequenos; adios, vista dos meus ollos: non sei cando nos veremos. Miña terra, miña terra, terra donde me eu criei, hortiña que quero tanto, figueiriñas que prantei, prados, ríos, arboredas, pinares que move o vento, paxariños piadores, casiña do meu contento, muíño dos castañares, noites craras de luar, campaniñas trimbadoras, da igrexiña do lugar, amoriñas das silveiras que eu lle daba ó meu amor, camiñiños antre o millo, ¡adios, para sempre adios! ¡Adios groria! ¡Adios contento! ¡Deixo a casa onde nacín, deixo a aldea que conozo por un mundo que non vin! Deixo amigos por estraños, deixo a veiga polo mar, deixo, en fin, canto ben quero... ¡Quen pudera non deixar!... Mais son probe e, ¡mal pecado!, a miña terra n'e miña, que hasta lle dan de prestado a beira por que camiña, ó que naceu desdichado. |
Téñovos, pois, que deixar,
hortiña que tanto amei, fogueiriña do meu lar, arboriños que prantei, fontiña do cabañar. Adios, adios, que me vou, herbiñas do camposanto, donde meu pai se enterrou, herbiñas que biquei tanto, terriña que nos criou. Adiós, Virxe da Asunción, branca como un serafín, lévovos no corazón; pedídelle a Dios por min, miña Virxe da Asunción. Xa se oien loxe, moi lonxe, as campanas do Pomar; para min, ¡ai!, coitadiño, nunca máis han de tocar. Xa se oien loxe, máis lonxe Cada balada é un dolor; voume solio, sin arrimo... Miña terra, ¡adios!, ¡adios! ¡Adios tamén, queridiña!... ¡Adios por sempre quizais!... Dígoche este adios chorando desde a beiriña do mar. Non me olvides, queridiña, si morro de soidás... tantas légoas mar adentro... ¡Miña casiña!, ¡meu lar! |
|
|